Ο βουλευτής Καβάλας με τη Νέα Δημοκρατία, Νίκος Παναγιωτόπουλος κατέθεσε ερώτηση προς τους υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρο Παπασταύρου και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κωνσταντίνο Τσιάρα με θέμα το «Πρόβλημα με την εξασφάλιση υδάτων για την άρδευση από τον ποταμό Νέστο».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης
Στις περιοχές των Π.Ε. Καβάλας και Ξάνθης εδώ και 60 περίπου χρόνια έχει κατασκευαστεί και λειτουργεί ένα εκτεταμένο επιφανειακό αρδευτικό δίκτυο που εξυπηρετεί περίπου 200.000 στρέμματα και στις δύο Περιφερειακές Ενότητες. Η περιοχή διαθέτει ένα ευρύτατα εκτεταμένο αρδευτικό δίκτυο με πολύ βασικές υποδομές και σημαντικές αναπτυξιακές επενδύσεις, που διευκολύνουν σε μεγάλο βαθμό την αγροτική παραγωγική διαδικασία, προσδίδουν μακροχρόνια οφέλη στον πρωτογενή τομέα και καθιστούν το νερό κύριο αναπτυξιακό μοχλό.
Μάλιστα, μετά την κατασκευή των ταμιευτήρων Θησαυρού και Πλατανόβρυσης τα τελευταία σχεδόν είκοσι έτη οι εκτάσεις αυτές εξυπηρετούνται από τα νερά του ποταμού Νέστου. Το σύνολο της ποσότητας του αρδευτικού νερού προέρχεται από τον ρουφράκτη των Τοξοτών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν, η άρδευση πραγματοποιείται με επιφανειακά δίκτυα, ανοιχτού τύπου, μέσω διωρύγων που εξυπηρετούν την άρδευση περίπου 200.000 στρεμμάτων.
Η Διεύθυνση Υδάτων Α.Μ.Θ. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, εκδίδει κάθε έτος Απόφαση αναφορικά με τις ανάγκες σε αρδευτικό νερό από τους Ταμιευτήρες των Υδροηλεκτρικών Σταθμών Νέστου της ΔΕΗ για την εκάστοτε αρδευτική περίοδο. Η Απόφαση αυτή αφορά τις ποσότητες νερού που θα παροχετευθούν από τον ταμιευτήρα του ΥΗΣ Νέστου (Θησαυρός – Πλατανόβρυση) για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών περιοχών των Περιφερειακών Ενοτήτων Καβάλας και Ξάνθης.
Σημειώνεται όμως ότι οι διαθέσιμες ποσότητες νερού για αρδεύσεις, ιδιαίτερα τα τελευταία τέσσερα χρόνια, παρουσιάζουν σταδιακή μείωση εξαιτίας αντίστοιχης μείωσης των εισροών του ποταμού Νέστου. Όπως αναφέρεται ενδεικτικά από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, ενώ τα έτη 2008 – 2016 η απόφαση της Διεύθυνσης Υδάτων αφορούσε διάθεση 150.000.000 m3, το 2017 η απόφαση αφορά 146.500.000 m3, τo 2018 170.000.000 m3, το 2019 και το 2020 180.000.000 m3, το 2021 168.000.000 m3, το 2022 130.000.000 m3, το 2023 110.000.000 m3 και το 2024 μόλις 70.000.000 m3. Είναι προφανές πως αν συνεχιστεί αυτή η πορεία, όπως προβλέπουν διάφορες μελέτες για την χώρα μας και ειδικά το ανατολικό τμήμα αυτής, είναι φανερό ότι οι εισροές δεν θα είναι επαρκείς για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών.
Είναι κατανοητό πως ο ρόλος των δύο φραγμάτων είναι πολλαπλός και με παράλληλο σκοπό την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο υπογραμμίζεται πως στις αρδευόμενες εκτάσεις έχουν αναπτυχθεί πολυετείς δυναμικές καλλιέργειες, για την εγκατάσταση των οποίων έχουν δαπανηθεί τεράστια χρηματικά ποσά (ακτινίδια, σπαράγγια, βρώσιμες ελιές κλπ), οι οποίες χωρίς το απαιτούμενο αρδευτικό νερό είναι καταδικασμένες σε πλήρη καταστροφή.
Επίσης σημειώνεται πως τα προϊόντα των καλλιεργειών αυτών πιστοποιούνται και εξάγονται ανά τον κόσμο εξασφαλίζοντας σημαντικές εισροές στην εθνική οικονομία και στο ισοζύγιο εισαγωγών/εξαγωγών. Χωρίς επαρκές αρδευτικό νερό τα προϊόντα αυτά είναι αδύνατο να παραχθούν. Ως εκ τούτου το ζήτημα της επαρκούς άρδευσης καθίσταται κυριολεκτικά ζήτημα επιβίωσης για τους αγρότες του Νέστου.
Τέλος, σημειώνεται πως η Ε. Ε. κυρίως και η Πατρίδα μας δευτερευόντως έχουν διαθέσει τεράστια ποσά σε τεχνικές και γεωργικές υποδομές, με αποτέλεσμα αυτές να αναιρούνται πλήρως λειτουργικά χωρίς την εξασφάλιση του απαραίτητου νερού άρδευσης.
Κατόπιν των παραπάνω ερωτώνται οι κ. Υπουργοί:
- Προτίθεται το Υπουργείο να εξετάσει την απελευθέρωση αυξημένων ποσοτήτων αρδευτικού νερού για τη φετινή αρδευτική περίοδο τουλάχιστον ισόποσων με την περσινή αγροτική περίοδο, περιορίζοντας την ηλεκτροπαραγωγή εκτός της αρδευτικής περιόδου;
- Προτίθεται το Υπουργείο να ενεργήσει άμεσα ώστε, περιορίζοντας την εκτός περιόδου αρδευτικών αναγκών ηλεκτροπαραγωγή, να εξασφαλίσετε τη μέγιστη δυνατή ποσότητα αρδευτικού νερού για τις ΠΕ Καβάλας και Ξάνθης της Περιφέρειάς Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης;
- Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε το οξύτατο πρόβλημα λειψυδρίας στην περιοχή ανατολικά και δυτικά του ποταμού Νέστου;